Həqiqətənmi demokratiya ilə idarə olunduğunuza inanırsınızmı? Əgər illərlə inandığımız kimi belə idisə, niyə namizədlər – həm demokratlar, həm də respublikaçılar – seçkilərdə qalib gəlmək üçün milyardlarla dollar xərcləyirlər? Bilirsiniz, həqiqət olmadığı halda özümüzü başqalarından daha yaxşı hesab etməyimiz maraqlıdır. Siyasəti sevirsinizsə oxumaq üçün üç kitab: 12 Saatlıq İş Günü-Vertolyot Valideynlər-Bir məqsədə xidmət edib digərini tərk etmək, İnsanlar qorxduqlarında onları idarə etmək niyə asandır – Trampın güc motivasiyası və Putinə heyranlığı, Rəqəmlər oyunu .
Bir dilim çörəyə pulumuz çatmasa, bir yemək üçün barmaqlarımızı sümüyə qədər işlədə bilməsək, ABŞ Konqresinin, Nümayəndələr Palatasının üzvləri küsdürüb, milyardlarla dollarlıq kampaniyalar aparıb özümüzü apara bilmiriksə, azadlıqlarımızı qeyd edə bilmərik. sanki onların minimum əmək haqqını artırmaq, Merrick Garlandın təsdiqinə səs vermək və s. öhdəlikləri yoxdur, bu problemdir. Demokratiyanı az da olsa heç bir pulla almaq olmaz. Demokratiya azad olmalıdır və vətəndaşlar onlara kimin rəhbərlik etdiyinə qərar verirlər.
Siyasi proseslərə bu qədər pul qarışanda baş verənlər odur ki, demokratiya, əsl demokratiya anlayışı azalır. Namizədlərini maliyyələşdirməyə pul xərcləyənlər, orta təbəqənin maraqlarına uyğun olub-olmamasından asılı olmayaraq, son sözü alırlar.
İşləyən yoxsullar bura gəlməmişdən əvvəl silinmişdilər. Dünyanın hər bir ölkəsi – böyük və kiçik – korrupsiyalaşmış və səmərəsizdir. Onların rəhbərləri öz vətəndaşlarını deyil, özlərini maraqlandırır. Bəzi ölkələri sivil, digərləri isə yox… kimin daha çox pulu varsa, onun səsi daha yüksək olduğu onların korrupsioner idarəetmə üsulları haqqında rəvayətinə sizi alışdırır.
Məhz özəl kampaniyaya son qoymaqla ianələrin əsl dəyişməsi kök salacaq. Tamahkarlığa, korrupsioner kampaniyalara, yüksək səslə danışan siyasətçilərə, sərt söhbətlərə, partizan siyasətə, hər hansı bir nəzarətə və s.-yə dözsək, heç nə dəyişməyəcək.
Demokratiya, hər kəsin yüksək ixtisaslı hesab etdiyi namizədə bir səs verməsidir, xərcləmə üsulları qaranlıq, şübhəli və mafiyaya bənzər bir namizədə səs vermək kimi aldadılmamalıdır. Vətəndaşların təhlükəsizliyinin və rifahının heç bir əhəmiyyət kəsb etmədiyi qanqster kimi hökumətə səs vermənin mənası yoxdur. Tramp və Klinton, doğrudanmı? Nə biabırçılıq! Sonra Rudy Giuliani, Newt Gingrich var, hər ikisi də Alzheimer xəstəliyinə bənzər simptomlarla! Məni zarafat edirsən?
Başa düşə bilmirəm ki, niyə bizim səsimiz artıq heç nəyə cavab vermir. Bu ilki seçkinin qütbləşmə, nifrət, bölgü, ayrı-seçkilik və s. baxımından qırılan rekordları. Bu dəyişməlidir; qayıdaq əsaslara – hörmət, nizam-intizam.