Nigeriyalı orta təbəqənin beyin parçasının Nigeriyada siyasi vəziyyətimizi dəyişdirəcək bir inqilabın perspektivi və zərurətindən qəzəbləndiyi artıq xəbər deyil. Hüquq müdafiəçiləri, həmkarlar ittifaqları, müxalifət partiyalarından tutmuş tələbə icmasına qədər bir neçə qrup bu çağırışa qoşulub. Aydındır ki, bunlardan bəziləri öz çağırışlarında səmimiyyət qəlbinə laqeyd yanaşıblar, çünki sadə insanın siyasi-iqtisadi maraqları düşünülməmişdir. Heç düşünmüsünüzmü ki, niyə “zəngin təbəqə”nin kiçik təbəqəsi güc onların əlində cəmləşib? Nigeriya siyasi hakimiyyətinin partiya mənsubiyyətindən asılı olmayaraq niyə onların dairəsində rotasiyası barədə heç düşünmüsünüzmü?
Bu istiqamətdə psixomotor aspektdən əvvəl intellektimizlə məşğul olmağımız məqsədəuyğundur. Yoxsa, dövlət strukturlarından bütün ümidlərini itirmiş zalımların digər fraqmenti inqilab bəhanəsi ilə mütləq siyasi hakimiyyətə yiyələnmək üçün kütləvi inciklik zirvəsinə minmək yolunu axtaracaq. Onların inqilaba çağırışı nə kütlələrin bizim məruz qaldığımız siyasi əsarətdən müəyyən müstəqillik əldə etməsi, nə də sosial-iqtisadi günbəzimizdə çevrilmə üçün deyil, onların üstün mövqeyə çatması üçündür.
Nigeriyalıların düzgün inqilabi dəyişiklik etmək şüurunu oyatmalı olan həmkarlar ittifaqları korrupsiyaya düçar olurlar və sadəcə olaraq, dummilərin rəhbərliyi ilə xarakterizə olunurlar. İxtisarı pisləyən, lakin bu ixtisarın əsasını təşkil edən özəlləşdirmə və kommersiyalaşmaya qarşı olmayan eyni insanlar qrupudur. Daha dəqiq desək, bu cür inqilab çağırışını edən hər kəsi tamamilə qınamaq və ya sadə dillə desək, onlar bunu pul və eqosentrik səbəblərə görə edirlər. Axı bu “dəlixanada” hələ də öz işlərində düz olan, inqilaba səsləyən insanlar yaşayır. Həmkarlar ittifaqlarımız kimi ümidlər puça çıxanda biz nə edək? Biz özümüz vəzifənin öhdəsindən gəlməliyik.
Bu baxımdan, inqilabın bir vasitə olması daha maraqlı edir, lakin onun faydalılığı sahibin əlindədir. Əgər bir Abacha belə bir alətə sahibdirsə, o, öz əxlaqsızlığı üçün işləmək üçün onu darmadağın edərdi. Əgər Qani Fawehinmi onu yelləyərsə, onu məzlumları azad etmək üçün yerləşdirərdi. Vətəndaş süstlüyümüz, biganəliyimiz, susqunluğumuz və nifaqımız siyasi çaşqınlığımızı alçaqların öz sözünü dediyi, zəlillərin isə öz sözünü dediyi yerə çevirmişdi. Son hadisələrlə, Nigeriyanın “cəhənnəmin lənətlənmiş arxaları” olduğunu söyləmək olar, çünki başqa yerdə fəaliyyət göstərən hər bir nəcib anlayış millətimizə məhv olmaq üçün gəlir.
Gənclər isə heç də məsələyə kömək etmirlər! Hətta soruşula bilər ki, bizim intellekt göstəricimiz ən yaxın təkamülçü əmiuşaqlarımızdan – şimpanzelərdən aşağıdırmı, çünki biz öz itaətimizə və əzab verənlərə toxunan bir mübarizə təşkil edə bilmirik. Qələbənin dəhlizlərindən məğlubiyyəti dərk etməkdə duayenlər olduğumuz gündən Nigeriyanın çevrildiyi bu cür nəhəng uğursuzluğa meylli olduq, amma kastrasiya edilmiş izləyicilər kimi seyr edirik. Bir çox nigeriyalı gənclər ölkəmizi belə məğlub vəziyyətə salıblar, çünki bu, onların qanunsuz yolla əldə etdikləri sərvətə aparan yoldur və bir çox “gənc jurnalist və ya yazıçılar” öz axmaqlıqlarını müdafiə etmək üçün ağızlarını gəzdirmək səlahiyyətinə malikdirlər.
Napoleon Bonapartın rəhbərliyi altında 1789-cu il Fransa inqilabı Avropada feodal despotizminin, prebendal mənimsəmənin və hakimiyyətin yanlış idarə edilməsinin qovulmasına yol açdı. Əsrlər boyu özünü ifadə etməyə çalışmış kəndlilərdə tənqidi təfəkkür və dahiyanə yer verdi. Russo, Tomas Peyn, Paskalın Penske və Monteskye kimi bir neçə siyasi mütəfəkkir.
Nigeriyada belə bir inqilab lazımdır. Radikallaşan gəncləri, xüsusilə tələbələri siyasi fəaliyyətə və demokratik fəal strukturlara çevirmək, tələbələrin siyasi şüur səviyyəsini yüksəltmək üçün çərçivə təmin edəcək “antipressiya gəncləri” strategiyasına start verilməlidir. Bu strategiya cəmiyyətin digər təbəqələri ilə ittifaqlar qurmağa kömək edəcək. Müxtəlif nümayişlər, yürüşlər, meydanların işğalı, qeyri-zorakı vətəndaş müqaviməti, vətəndaş itaətsizliyi aktları, qapalı dövlət, artan dövlət böhranı, elit bölmələr və ya gərginliklər – tez-tez sürətli təhsil genişlənməsi, səfərbərlik şəbəkələri və tətillərlə əlaqəli xalq şikayətləri. həm də kömək.
Bu, əksinə, yolun rahat olacağına və ya bu prosedurun bir gündə həyata keçirilə bilən və bir-iki ilə nəticə verə biləcək xüsusi bir düstur olduğu anlamına gəlmir. Bu, azsaylı intellektual gənclər arasında siyasi diskussiya və debata ilham vermək və sərt siyasi plan yaratmaq məqsədi daşıyan uzunmüddətli proqramdır. İnqilabçı düşərgəmizdə uğursuzluqlar, hətta qırılmalar olacaq (məsələn, solçu, sağçı və s. müxtəlif üslublar yaranacaq), zalımlar isə düşərgə daxilində köstəbəklər yaradacaqlar. Bizə lazım olan inqilab hakimiyyəti kapitalist sinfinin başqa bir fraqmentinin əlinə verəcək inqilab deyil, “sərvət yaradan, lakin əməyinin bəhrəsindən məhrum olan Nigeriyanın zəhmətkeş və kasıb xalqına” verilməlidir.
Nigeriyalı gənclər bu üsyana rəhbərlik etməlidirlər. Biz dövlət vəzifələrində yarışmaq, öz ərazimizdə arzu olunan dəyişikliyi etmək, avtokratları şiddətli mübahisəyə cəlb etmək (zamanlar olduğu kimi, susmaq qızıl deyil) məsuliyyətinə qalxmalıyıq. Bəzi jurnalistlər Nigeriyada hər şeyin doğru olması üçün Nigeriya adlı coğrafi məkanın indiki yerli sakinlərinin dəyişdirilməsini təklif etdilər. Bəziləri hətta Jerry Rowlings yanaşmasına üstünlük verdilər, bu yanaşmada hazırkı qarışıqlığa görə məsuliyyət daşıdığı güman edilən liderlər aradan qaldırılacaq. Açığını deyim ki, Nigeriyadakı ardıcıllar liderlərdən daha yaxşıdır?
Nigeriyalı gənclərin mənimsəməli olduğu dəyərlər var, məsələn, dürüstlük, ehtiyacı olanlara kömək etmək, dəqiqlik və ləyaqətə hörmət, əgər səmimi bir inqilab xəyal deyilsə. Bunlar bir gecədə aşılana bilən dəyərlər deyil, biz onları qəbul edib böyüməliyik. Biz təkrar emal edilmiş yüklərin əvəzinə, özlərini və ölkəni idarə etməyə hazır olan məsuliyyətli vətəndaşlara çevrilməliyik. Məhz bu yeni nəsil yeni cəmiyyət və yeni Nigeriya yarada bilər ki, bizim hamımız fəxr etməlidir. Tələbələr potensial olaraq güclü sosial qüvvə olsalar və inqilabi sarsıdıcılıq üçün katalizator rolunu oynaya bilsələr də, gənclik qüvvəsi ümumilikdə tək sosialist inqilabı etmək gücünə malikdir. Bununla belə, müəyyən, layiqli və yerinə yetirən bir inqilaba rəhbərlik etmək üçün gənclik şərtləri ilə bağlı inamlı olmaq üçün bir səbəb var. Bəxti gətirsə, İDEAL İNQILAB OLACAQ.
Qeyd: Müəllif Osun əyalətinin Modakeke şəhərindən olan sosial şərhçi və Ondo Adeyemi Təhsil Kollecinin məzunudur. O, azad edilmiş nigeriyalıların azad Nigeriya mandatına möhkəm inanır. Onunla əlaqə saxlamaq olar: oyebanjijohn00@gmail.com və ya +2348140776149. O, həmçinin @oyebanjifaithj1 tvitləri yazır.