{"id":3558,"date":"2023-09-28T19:24:54","date_gmt":"2023-09-28T19:24:54","guid":{"rendered":"https:\/\/metbuat.org\/?p=3558"},"modified":"2023-09-28T19:24:55","modified_gmt":"2023-09-28T19:24:55","slug":"dagliq-qarabag-respublikasi-32-illik-hakimiyy%c9%99tin-suqutu-bundan-sonra-n%c9%99-olacaq-8-suala-cavabda","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/metbuat.org\/?p=3558","title":{"rendered":"\u201cDa\u011fl\u0131q Qaraba\u011f Respublikas\u0131\u201d \u2013 32 illik \u201chakimiyy\u0259tin\u201d s\u00fcqutu: Bundan sonra n\u0259 olacaq? – 8 suala cavabda"},"content":{"rendered":"
\n
\n
<\/picture>\n

\u015e\u0259klin m\u0259nb\u0259yi, <\/span>Getty \u0130mages<\/span><\/p>\n<\/div>\n<\/figure>\n

\n

Sentyabr\u0131n 28-d\u0259 \u201cDa\u011fl\u0131q Qaraba\u011f Respublikas\u0131\u201d \u00f6z\u00fcn\u00fc buraxd\u0131\u011f\u0131n\u0131 b\u0259yan etdi. Bundan \u0259vv\u0259l is\u0259 separat\u00e7\u0131 qurum silahlar\u0131 v\u0259 h\u0259rbi texnikan\u0131 Az\u0259rbaycana t\u0259hvil verm\u0259y\u0259 ba\u015flay\u0131b. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Qaraba\u011f m\u00fcnaqi\u015f\u0259si bitdimi? Bundan sonra n\u0259 olacaq? <\/p>\n<\/div>\n

\n

BBC Az\u0259rbaycanca bu v\u0259 dig\u0259r suallara cavab tapma\u011fa \u00e7al\u0131\u015f\u0131b. <\/i><\/p>\n<\/div>\n

Qaraba\u011f m\u00fcnaqi\u015f\u0259si bitdimi? <\/h2>\n
\n

Separat\u00e7\u0131 qurumun \u201cprezidenti\u201d Samvel \u015eahramanyan\u0131n imzalad\u0131\u011f\u0131 f\u0259rmanda g\u0259l\u0259n il yanvar\u0131n 1-d\u0259k \u201cDQR-in tabeliyind\u0259 olan b\u00fct\u00fcn d\u00f6vl\u0259t qurumlar\u0131 v\u0259 t\u0259\u015fkilatlar\u0131\u201dn\u0131n l\u0259\u011fv edil\u0259c\u0259yi v\u0259 \u201cArtsax\u0131n m\u00f6vcudlu\u011funun\u201d dayand\u0131r\u0131laca\u011f\u0131 g\u00f6st\u0259rilir. <\/p>\n<\/div>\n

<\/section>\n
\n

Bir \u00e7ox m\u00fcst\u0259qil t\u0259hlil\u00e7il\u0259r \u201cDQR\u201din s\u00fcqutunu Az\u0259rbaycan\u0131n \u0259razi b\u00fct\u00f6vl\u00fcy\u00fcn\u00fcn b\u0259rpas\u0131 kimi qiym\u0259tl\u0259ndirirl\u0259r v\u0259 Az\u0259rbaycan tarixinin \u201c\u0259n a\u011fr\u0131l\u0131 s\u0259hif\u0259l\u0259rind\u0259n biri qapanmaq \u00fczr\u0259dir\u201d, \u201cseparat\u00e7\u0131 qurumun \u00f6z\u00fcn\u00fc buraxmas\u0131 35 illik separatizm h\u0259r\u0259kat\u0131n\u0131n sonu dem\u0259kdir\u201d dey\u0259 \u015f\u0259rh edirl\u0259r. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Siyasi t\u0259hlil\u00e7i Alya Yaqublu BBC Az\u0259rbaycancaya deyir ki, \u201cDQR\u201d-in \u00f6z\u00fcn\u00fc buraxmas\u0131n\u0131 m\u00fcnaqi\u015f\u0259nin bitm\u0259si kimi d\u0259y\u0259rl\u0259ndirm\u0259k olar, ancaq Rusiya s\u00fclhm\u0259raml\u0131lar\u0131n\u0131n h\u0259l\u0259 b\u00f6lg\u0259d\u0259 olmas\u0131 sonrak\u0131 prosesl\u0259rin nec\u0259 c\u0259r\u0259yan ed\u0259c\u0259yini proqnozla\u015fd\u0131rma\u011fa imkan vermir. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Rusiya s\u00fclhm\u0259raml\u0131lar\u0131n\u0131n mandad\u0131 2025-ci ild\u0259 bitir. Mandat\u0131n taleyi il\u0259 ba\u011fl\u0131 h\u0259l\u0259 ki, n\u0259 Rusiya, n\u0259 d\u0259 Az\u0259rbaycan r\u0259smil\u0259ri \u00f6z m\u00f6vqeyini a\u00e7\u0131qlay\u0131b. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Prezident \u0130lham \u018fliyev xalqa son m\u00fcraci\u0259tind\u0259 bildirib ki, 19-20 sentyabr \u201cantiterror \u0259m\u0259liyyat\u0131\u201dn\u0131n n\u0259tic\u0259l\u0259ri imkan ver\u0259c\u0259k ki, s\u00fclh dan\u0131\u015f\u0131qlar\u0131 \u00fc\u00e7\u00fcn Erm\u0259nistan t\u0259r\u0259find\u0259n yarad\u0131lan mane\u0259 aradan qalxs\u0131n. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Erm\u0259nistan Qaraba\u011f erm\u0259nil\u0259rinin h\u00fcquqlar\u0131 v\u0259 t\u0259hl\u00fck\u0259sizliyi m\u0259s\u0259l\u0259sini s\u00fclh dan\u0131\u015f\u0131qlar\u0131nda \u015f\u0259rt kimi ir\u0259li s\u00fcr\u00fcr, r\u0259smi Bak\u0131 is\u0259 bu m\u0259s\u0259l\u0259nin daxili i\u015fi oldu\u011funu deyirdi. <\/p>\n<\/div>\n

\u201cDQR\u201d \u00f6z\u00fcn\u00fc niy\u0259 m\u00fcst\u0259qil d\u00f6vl\u0259t kimi q\u0259bul el\u0259tdir\u0259 bilm\u0259di? <\/h2>\n
\n

Sovet \u0130ttifaq\u0131 da\u011f\u0131ld\u0131qdan sonra Qaraba\u011f erm\u0259nil\u0259rinin m\u00fcst\u0259qil d\u00f6vl\u0259t kimi elan etdiyi \u201cDQR\u201d-in \u0259razisi beyn\u0259lxalq ictimaiyy\u0259td\u0259 Az\u0259rbaycan \u0259razisi kimi tan\u0131n\u0131b. <\/p>\n<\/div>\n

\n

R\u0259smi Bak\u0131 bu \u0259razil\u0259rin i\u015f\u011fal edildiyini b\u0259yan edib. <\/p>\n<\/div>\n

\n

1993-94-c\u00fc ill\u0259rd\u0259 BMT T\u0259hl\u00fck\u0259sizlik \u015euras\u0131 Erm\u0259nistan qo\u015funlar\u0131n\u0131n Az\u0259rbaycan \u0259razisind\u0259n \u00e7\u0131xar\u0131lmas\u0131n\u0131, Az\u0259rbaycan\u0131n \u0259razi b\u00fct\u00f6vl\u00fcy\u00fcn\u00fc d\u0259st\u0259kl\u0259y\u0259n d\u00f6rd q\u0259tnam\u0259 q\u0259bul edib, amma ill\u0259r uzunu onlar\u0131n he\u00e7 biri yerin\u0259 yetirilm\u0259yib. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Bu ill\u0259r \u0259rzind\u0259 beyn\u0259lxalq al\u0259md\u0259 Qaraba\u011fda ya\u015fayan erm\u0259nil\u0259rin h\u00fcquqlar\u0131n\u0131n qorunmas\u0131 bar\u0259d\u0259 \u00e7a\u011f\u0131r\u0131\u015flar s\u0259sl\u0259ns\u0259 d\u0259, he\u00e7 bir d\u00f6vl\u0259t \u0259razi b\u00fct\u00f6vl\u00fcy\u00fc prinsipinin \u0259leyhin\u0259 ged\u0259r\u0259k \u201cDQR\u201di m\u00fcst\u0259qil d\u00f6vl\u0259t kimi tan\u0131may\u0131b. <\/p>\n<\/div>\n

\n

\u00d6z\u00fcn\u00fc onun t\u0259hl\u00fck\u0259sizliyinin \u201cqarant\u0131\u201d adland\u0131rsa da, he\u00e7 r\u0259smi Yerevan da “DQR”-in m\u00fcst\u0259qilliyini r\u0259sm\u0259n tan\u0131may\u0131b. Amma “respublika”n\u0131n b\u00fcdc\u0259si v\u0259 ordusu Erm\u0259nistanla s\u0131x ba\u011fl\u0131 olub. Yerli sakinl\u0259r xarici \u00f6lk\u0259l\u0259r\u0259 s\u0259f\u0259r ed\u0259 bilm\u0259k \u00fc\u00e7\u00fcn Erm\u0259nistan pasportu da\u015f\u0131y\u0131b. <\/p>\n<\/div>\n

\n

\u201cDQR\u201d-d\u0259 \u201cprezident\u201d, \u201cparlament\u201d se\u00e7kil\u0259ri ke\u00e7irils\u0259 d\u0259, he\u00e7 vaxt d\u00fcnya d\u00f6vl\u0259tl\u0259ri se\u00e7kinin n\u0259tic\u0259l\u0259rini tan\u0131may\u0131b. <\/p>\n<\/div>\n

\n

\u0130kinci Qaraba\u011f m\u00fcharib\u0259sind\u0259n sonra Az\u0259rbaycan\u0131n \u0259razi b\u00fct\u00f6vl\u00fcy\u00fcn\u00fc tan\u0131d\u0131\u011f\u0131n\u0131 dey\u0259n Erm\u0259nistan\u0131n Ba\u015f naziri Nikol Pa\u015finyan a\u00e7\u0131q-a\u015fkar demi\u015fdi ki, he\u00e7 bir \u00f6lk\u0259 Qaraba\u011f\u0131 Az\u0259rbaycandan k\u0259narda tan\u0131mayacaq v\u0259 beyn\u0259lxalq ictimaiyy\u0259t onlardan statusla ba\u011fl\u0131 \u201cplanka\u201dn\u0131 a\u015fa\u011f\u0131\u201d salma\u011f\u0131\u201d t\u0259l\u0259b edir. <\/p>\n<\/div>\n

Qaraba\u011fda Az\u0259rbaycan\u0131n h\u0259rbi \u0259m\u0259liyyat\u0131ndan sonra v\u0259ziyy\u0259t nec\u0259dir? <\/h2>\n
\n

19-20 sentyabr \u201cantiterror \u0259m\u0259liyyat\u0131\u201dndan sonra erm\u0259ni h\u0259rbi birl\u0259\u015fm\u0259l\u0259ri silah-sursat\u0131, h\u0259rbi texnikan\u0131 t\u0259hvil verm\u0259y\u0259 ba\u015flay\u0131b. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Yeni yaranm\u0131\u015f v\u0259ziyy\u0259td\u0259n sonra etnik erm\u0259nil\u0259r Qaraba\u011f\u0131 t\u0259rk etm\u0259y\u0259 ba\u015flay\u0131b. Sosial \u015f\u0259b\u0259k\u0259l\u0259rd\u0259 La\u00e7\u0131n yolu boyunca, \u00fcz\u00fc Erm\u0259nistana sar\u0131 yaranm\u0131\u015f ma\u015f\u0131n t\u0131xac\u0131n\u0131 \u0259ks etdir\u0259n video g\u00f6r\u00fcnt\u00fcl\u0259r yay\u0131l\u0131b. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Erm\u0259nistan 70 mind\u0259n \u00e7ox erm\u0259ninin b\u00f6lg\u0259ni t\u0259rk etdiyini deyir. Az\u0259rbaycan h\u0259l\u0259 ki, r\u0259q\u0259m a\u00e7\u0131qlamay\u0131b. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Bazar ert\u0259si ax\u015fam Xank\u0259ndi yax\u0131nl\u0131\u011f\u0131nda yanacaq anbar\u0131nda ba\u015f vermi\u015f, onlarla adam\u0131n \u00f6l\u00fcm\u00fcn\u0259 s\u0259b\u0259b olmu\u015f yan\u011f\u0131ndan sonra Az\u0259rbaycan ora yan\u011f\u0131ns\u00f6nd\u00fcr\u0259nl\u0259r, tibbi hey\u0259t, s\u0259yyar hospital qurmaq \u00fc\u00e7\u00fcn avadanl\u0131q g\u00f6nd\u0259rib. <\/p>\n<\/div>\n

Qaraba\u011fda hakimiyy\u0259td\u0259 kiml\u0259r olacaq? <\/h2>\n
\n

R\u0259smi Bak\u0131 \u0130kinci Qaraba\u011f m\u00fcharib\u0259sind\u0259n sonra iqtisadi rayonlar\u0131n yeni b\u00f6lg\u00fcs\u00fcn\u00fc aparm\u0131\u015f, i\u015f\u011faldan azad olmu\u015f \u0259razil\u0259r, h\u0259m\u00e7inin Qaraba\u011f erm\u0259nil\u0259rinin n\u0259zar\u0259tind\u0259 olan Xocav\u0259nd, Xocal\u0131 rayonlar\u0131 v\u0259 Xank\u0259ndi \u015f\u0259h\u0259ri d\u0259 Qaraba\u011f iqtisadi rayonunun t\u0259rkibin\u0259 verilmi\u015fdi. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Bundan ba\u015fqa, i\u015f\u011faldan azad edilmi\u015f \u0259razil\u0259r \u00fczr\u0259 Prezidentin x\u00fcsusi n\u00fcmay\u0259nd\u0259si institutu t\u0259sis edilib. <\/p>\n<\/div>\n

\n

\u00d6z\u00fcn\u00fc buraxan \u201cDa\u011fl\u0131q Qaraba\u011f Respublikas\u0131\u201dn\u0131n idar\u0259 v\u0259 t\u0259\u015fkilatlar\u0131 g\u0259l\u0259n il yanvar\u0131n 1-n\u0259 kimi l\u0259\u011fv edilm\u0259lidir. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Az\u0259rbaycanl\u0131 t\u0259hlil\u00e7il\u0259r\u0259 g\u00f6r\u0259, yanvar ay\u0131na q\u0259d\u0259r m\u00f6vcud idar\u0259 v\u0259 t\u0259\u015fkilatlar\u0131n i\u015finin t\u0259hvil-t\u0259slimi olacaq v\u0259 bunlar Az\u0259rbaycan r\u0259hb\u0259rliyi alt\u0131na ke\u00e7\u0259c\u0259k. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Sentyabr\u0131n 23-d\u0259 Xank\u0259ndi \u015f\u0259h\u0259rininn Erm\u0259nistandan ald\u0131\u011f\u0131 elektrik enerjisi k\u0259sil\u0259r\u0259k Az\u0259rbaycan\u0131n elektrik sistemin\u0259 qo\u015fulub. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Amma h\u0259l\u0259 ki, r\u0259smi qurumlar Xank\u0259ndi v\u0259 \u0259traf \u0259razil\u0259rin idar\u0259edilm\u0259 mexanizmini a\u00e7\u0131qlamay\u0131b. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Sentyabr\u0131n 25-d\u0259 Xocal\u0131da g\u00f6r\u00fc\u015f\u0259n r\u0259smi Bak\u0131 t\u0259msil\u00e7il\u0259ri v\u0259 Qaraba\u011f erm\u0259nil\u0259rinin n\u00fcmay\u0259nd\u0259l\u0259ri raz\u0131la\u015f\u0131blar ki, sosial-humanitar, iqtisadi v\u0259 infrastruktur sah\u0259l\u0259r \u00fczr\u0259 f\u0259aliyy\u0259t istiqam\u0259tl\u0259rini m\u00fc\u0259yy\u0259nl\u0259\u015fdirm\u0259k \u00fc\u00e7\u00fcn az\u0259rbaycanl\u0131larla Xank\u0259ndi \u015f\u0259h\u0259ri d\u0259 daxil olmaqla, \u0259razid\u0259ki m\u00fcvafiq qurumlar\u0131n n\u00fcmay\u0259nd\u0259l\u0259ri birg\u0259 i\u015f\u00e7i qrupu yarats\u0131nlar. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Az\u0259rbaycan h\u0259l\u0259 ki, Xank\u0259ndiy\u0259 girm\u0259yib, amma sosial \u015f\u0259b\u0259k\u0259l\u0259rd\u0259 Xocal\u0131, A\u011fd\u0259r\u0259, Xocav\u0259nd rayonlar\u0131nda h\u0259rb\u00e7il\u0259rin Az\u0259rbaycan bayra\u011f\u0131n\u0131 sancd\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6st\u0259r\u0259n v\u00eddeo kadrlar yay\u0131l\u0131r. <\/p>\n<\/div>\n

Yeni h\u0259rbi \u0259m\u0259liyyatlar ola bil\u0259rmi? <\/h2>\n
\n

\u0130kinci Qaraba\u011f m\u00fcharib\u0259sind\u0259n sonra h\u0259rbi aktivlik daha \u00e7ox Az\u0259rbaycan-Erm\u0259nistan s\u0259rh\u0259dind\u0259 \u00f6z\u00fcn\u00fc g\u00f6st\u0259rs\u0259 d\u0259, Qaraba\u011fda, Rusiya s\u00fclhm\u0259raml\u0131lar\u0131n m\u0259suliyy\u0259t zonas\u0131nda da h\u0259rbi g\u0259rginlik ara-s\u0131ra m\u00fc\u015fahid\u0259 olunurdu. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Amma Az\u0259rbaycan\u0131n Qaraba\u011fda apard\u0131\u011f\u0131 19-20 sentyabr \u201cantiterror \u0259m\u0259liyyatlar\u0131\u201d zaman\u0131 Erm\u0259nistan buna m\u00fcdaxil\u0259 etm\u0259di, sonradan Prezident \u0130lham \u018fliyev bunu t\u0259qdir ed\u0259r\u0259k \u201csiyasi s\u0259ri\u015ft\u0259\u201d adland\u0131rd\u0131 v\u0259 \u201c\u00f6n\u0259mli amil\u201d sayd\u0131. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Qaraba\u011fdak\u0131 h\u0259rbi \u0259m\u0259liyyatlardan sonra separat\u00e7\u0131 qurum t\u0259slim oldu v\u0259 silahlar\u0131n\u0131 t\u0259hvil verm\u0259y\u0259 raz\u0131la\u015fd\u0131. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Bununla da Az\u0259rbaycan \u00f6lk\u0259 daxilind\u0259 ona tabe olmayan h\u0259rbi silahl\u0131 qrupla\u015fman\u0131 z\u0259r\u0259rsizl\u0259\u015fdirmi\u015f say\u0131la bil\u0259r. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Amma s\u0259rh\u0259dd\u0259 v\u0259ziyy\u0259t h\u0259l\u0259lik stabil olsa da, g\u0259rginliyin y\u00fcks\u0259lm\u0259si istisna olunmur, \u00e7\u00fcnki \u00f6lk\u0259l\u0259r aras\u0131nda delimitasiya v\u0259 demarkasiya kimi m\u0259s\u0259l\u0259l\u0259r h\u0259l\u0259 \u00f6z h\u0259llini tapmay\u0131b v\u0259 s\u00fclh sazi\u015fi imzalanmay\u0131b. <\/p>\n<\/div>\n

\n

H\u0259r\u00e7\u0259nd, \u0130lham \u018fliyev AB\u015e d\u00f6vl\u0259t katibi Antony Blinkenl\u0259 son telefon dan\u0131\u015f\u0131\u011f\u0131nda onu \u0259min edib ki, art\u0131q h\u0259rbi \u0259m\u0259liyyatlar olmayacaq, D\u00f6vl\u0259t Departamentinin s\u00f6z\u00e7\u00fcs\u00fc bildirib. <\/p>\n<\/div>\n

\n
\"Xank\u0259ndi<\/picture>\n

\u015e\u0259klin m\u0259nb\u0259yi, <\/span>Getty \u0130mages<\/span><\/p>\n<\/div>\n<\/figure>\n

Erm\u0259nil\u0259r qay\u0131dacaqm\u0131 v\u0259 qalacaqm\u0131? <\/h2>\n
\n

Prezident \u0130lham \u018fliyev son \u00e7\u0131x\u0131\u015f\u0131nda Qaraba\u011fda ya\u015fayan erm\u0259ni \u0259halisinin \u201ctezlikl\u0259 yax\u015f\u0131l\u0131\u011fa do\u011fru d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fc\u201d g\u00f6r\u0259c\u0259yini deyib. Bundan ba\u015fqa, r\u0259smi Bak\u0131 t\u0259hl\u00fck\u0259sizlik v\u0259di d\u0259 verir. H\u0259tta Erm\u0259nistan Ba\u015f naziri Nikol Pa\u015finyan da bir ne\u00e7\u0259 g\u00fcn \u0259vv\u0259l Qaraba\u011fda m\u00fclki insanlar\u0131n ya\u015famas\u0131 \u00fc\u00e7\u00fcn t\u0259hl\u00fck\u0259siz \u015f\u0259raitin oldu\u011funu deyib. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Amma r\u0259smi Bak\u0131n\u0131n v\u0259dl\u0259rin\u0259 baxmayaraq, etnik erm\u0259nil\u0259rin \u0259ks\u0259riyy\u0259ti Qaraba\u011f\u0131 t\u0259rk etm\u0259y\u0259 \u00fcst\u00fcnl\u00fck verib v\u0259 b\u0259zil\u0259ri xarici mediaya a\u00e7\u0131qlamalar\u0131nda geriy\u0259 d\u00f6nm\u0259y\u0259c\u0259kl\u0259rini deyirl\u0259r. <\/p>\n<\/div>\n

\n

R\u0259smi Bak\u0131 qalmaq v\u0259 Az\u0259rbaycan qanunlar\u0131 il\u0259 ya\u015famaq ist\u0259y\u0259n Qaraba\u011f erm\u0259nil\u0259rinin qeydiyyat\u0131 \u00fc\u00e7\u00fcn elekton portal yarad\u0131b v\u0259 telefon n\u00f6mr\u0259l\u0259ri payla\u015f\u0131b. <\/p>\n<\/div>\n

\n

R\u0259smi Bak\u0131 deyib ki, \u0259g\u0259r erm\u0259ni sakinl\u0259rind\u0259n kims\u0259 Az\u0259rbaycan qanunvericiliyi v\u0259 hakimiyy\u0259ti \u00e7\u0259r\u00e7iv\u0259sind\u0259 ya\u015famaq v\u0259 ona tabe olmaq ist\u0259mirs\u0259, onlar\u0131 buna m\u0259cbur ed\u0259 bilm\u0259z. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Bununla yana\u015f\u0131, Az\u0259rbaycan X\u0130N erm\u0259ni sakinl\u0259ri \u00f6z ya\u015fay\u0131\u015f yerl\u0259rini t\u0259rk etm\u0259m\u0259y\u0259 v\u0259 “multietnik Az\u0259rbaycan c\u0259miyy\u0259tinin bir hiss\u0259si olma\u011fa” \u00e7a\u011f\u0131r\u0131b. <\/p>\n<\/div>\n

Az\u0259rbaycanl\u0131lar Xank\u0259ndiy\u0259 qay\u0131dacaqm\u0131? <\/h2>\n
\n

Qa\u00e7q\u0131nlar\u0131n v\u0259 M\u0259cburi K\u00f6\u00e7k\u00fcnl\u0259rin \u0130\u015fl\u0259ri \u00fczr\u0259 D\u00f6vl\u0259t Komit\u0259si r\u0259hb\u0259rlyi sentyabr\u0131n 26-da Xank\u0259ndid\u0259n olan az\u0259rbaycanl\u0131 m\u0259cburi k\u00f6\u00e7k\u00fcnl\u0259rl\u0259 g\u00f6r\u00fc\u015f\u0259r\u0259k bildirib ki, \u201cB\u00f6y\u00fck Qay\u0131d\u0131\u015f\u201d onlar\u0131 da \u0259hat\u0259 ed\u0259c\u0259k. <\/p>\n<\/div>\n

\n

G\u00f6r\u00fc\u015fd\u0259 Xank\u0259ndid\u0259n olan m\u0259cburi k\u00f6\u00e7k\u00fcnl\u0259r qay\u0131d\u0131\u015fa haz\u0131rl\u0131q m\u0259s\u0259l\u0259l\u0259rin\u0259 dair r\u0259y v\u0259 t\u0259klifl\u0259rini s\u0259sl\u0259ndiribl\u0259r, – Komit\u0259 bildirib. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Az\u0259rbaycanl\u0131lar\u0131n Xank\u0259ndi, Xocal\u0131, Xocav\u0259nd\u0259 hans\u0131 \u015f\u0259rtl\u0259rl\u0259 qaytar\u0131laca\u011f\u0131 il\u0259 ba\u011fl\u0131 h\u0259l\u0259lik Az\u0259rbaycan h\u00f6kum\u0259tinin plan\u0131 b\u0259lli deyil. <\/p>\n<\/div>\n

M\u00fcnaqi\u015f\u0259 nec\u0259 ba\u015flad\u0131? <\/h2>\n
\n

1980-ci ill\u0259rin sonlar\u0131nda Az\u0259rbaycan SSR-in bir hiss\u0259si olan Da\u011fl\u0131q Qaraba\u011f Muxtar Vilay\u0259tinin erm\u0259ni \u0259halisi SSR\u0130 r\u0259hb\u0259rliyin\u0259 m\u00fcraci\u0259t ed\u0259r\u0259k, onlar\u0131 Erm\u0259nistan SSR-in yurisdiksiyas\u0131na ke\u00e7irilm\u0259l\u0259rini xahi\u015f etdil\u0259r. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Bu, Az\u0259rbaycanda b\u00f6y\u00fck q\u0259z\u0259bl\u0259 qar\u015f\u0131land\u0131 v\u0259 tezlikl\u0259 m\u00fcnaqi\u015f\u0259nin s\u0259rh\u0259dl\u0259ri DQMV-ni a\u015fd\u0131 v\u0259 h\u0259r iki \u00f6lk\u0259nin etnik erm\u0259ni v\u0259 az\u0259rbaycanl\u0131lar\u0131n ya\u015fay\u0131\u015f\u0131na siray\u0259t etdi. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Erm\u0259nistanda ya\u015fayan az\u0259rbaycanl\u0131lar oran\u0131 t\u0259rk etdi, Sumqay\u0131tda ba\u015f vermis erm\u0259ni poqromlar\u0131 Az\u0259rbaycan\u0131n dig\u0259r b\u00f6lg\u0259l\u0259rind\u0259 ya\u015fayan erm\u0259nil\u0259rin \u00f6lk\u0259d\u0259n getm\u0259sin\u0259 s\u0259b\u0259b oldu. <\/p>\n<\/div>\n

\n

1990-c\u0131 ilin yanvar\u0131nda Bak\u0131n\u0131n erm\u0259ni \u0259halisin\u0259 h\u00fccum oldu v\u0259 yanvar\u0131n 20-d\u0259 Sovet ordu birl\u0259\u015fm\u0259l\u0259ri Az\u0259rbaycan\u0131n paytaxt\u0131na girdi, y\u00fczl\u0259rl\u0259 dinc sakin \u00f6ld\u00fcr\u00fcld\u00fc, yaraland\u0131 v\u0259 ya itkin d\u00fc\u015fd\u00fc. <\/p>\n<\/div>\n

\n

1991-ci ild\u0259 Sovet \u0130ttifaq\u0131n\u0131n da\u011f\u0131lmas\u0131 il\u0259 Qaraba\u011f u\u011frunda m\u00fcbariz\u0259 yeni bir m\u0259rh\u0259l\u0259y\u0259 q\u0259d\u0259m qoydu: t\u0259r\u0259fl\u0259r SSR\u0130 ordusunun qoyub getdiyi silahlardan istifad\u0259 etm\u0259k imkan\u0131n\u0131 \u0259ld\u0259 etdi. <\/p>\n<\/div>\n

\n

X\u00fcsusil\u0259 \u015fidd\u0259tli d\u00f6y\u00fc\u015fl\u0259r 1992-1993-c\u00fc ill\u0259r\u0259 t\u0259sad\u00fcf edib: h\u0259r iki t\u0259r\u0259f b\u00f6y\u00fck itkil\u0259r verib. Bu m\u00fcdd\u0259t \u0259rzind\u0259 m\u00fcnaqi\u015f\u0259nin m\u00fc\u0259yy\u0259n epizodlar\u0131na m\u00fcharib\u0259 cinay\u0259tl\u0259ri kimi qiym\u0259t verilir. <\/p>\n<\/div>\n

\n

X\u00fcsusil\u0259, bu, 1992-ci ilin fevral\u0131nda m\u00fchasir\u0259y\u0259 al\u0131nan, Az\u0259rbaycan\u0131n Xocal\u0131 \u015f\u0259h\u0259rind\u0259n olan m\u00fclki \u0259halinin erm\u0259ni q\u00fcvv\u0259l\u0259ri t\u0259r\u0259find\u0259n k\u00fctl\u0259vi \u00f6ld\u00fcr\u00fclm\u0259sil\u0259 ba\u011fl\u0131d\u0131r: Az\u0259rbaycan\u0131n r\u0259smi m\u0259lumatlar\u0131na g\u00f6r\u0259, o zaman 600-d\u0259n \u00e7ox qoca, qad\u0131n v\u0259 u\u015faq \u00f6l\u00fcb. <\/p>\n<\/div>\n

\n

Bu m\u00fcharib\u0259 n\u0259tic\u0259sind\u0259 Az\u0259rbaycan \u015eu\u015fa daxil Da\u011fl\u0131q Qaraba\u011f\u0131 v\u0259 \u0259trafdak\u0131 yeddi rayonu itirdi. <\/p>\n<\/div>\n

\n

1994-c\u00fc ilin may\u0131nda Az\u0259rbaycan v\u0259 Erm\u0259nistan aras\u0131nda at\u0259\u015fk\u0259s imzalansa da, uzun ill\u0259r tez-tez at\u0259\u015fk\u0259s pozuldu, \u00f6l\u0259n v\u0259 yaral\u0131lar oldu. <\/p>\n<\/div>\n

\n

2020-ci il sentyabr\u0131n 27-d\u0259 ba\u015flam\u0131\u015f v\u0259 44 g\u00fcn davam etmi\u015f \u0130kinci Qaraba\u011f m\u00fcharib\u0259sinin n\u0259tic\u0259sind\u0259 Az\u0259rbaycan \u0259razil\u0259rinin b\u00f6y\u00fck hiss\u0259sini i\u015f\u011faldan azad etdi. <\/p>\n<\/div>\n<\/div>\n

Yaz\u0131 BBC Az\u0259rbaycan sayt\u0131ndan g\u00f6t\u00fcr\u00fcl\u00fcb<\/a><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

\u015e\u0259klin m\u0259nb\u0259yi, Getty \u0130mages 33 d\u0259qiq\u0259 \u0259vv\u0259l Sentyabr\u0131n 28-d\u0259 \u201cDa\u011fl\u0131q Qaraba\u011f Respublikas\u0131\u201d \u00f6z\u00fcn\u00fc buraxd\u0131\u011f\u0131n\u0131 b\u0259yan etdi. Bundan \u0259vv\u0259l is\u0259 separat\u00e7\u0131 … <\/p>\n

Read more<\/a><\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":3560,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[50],"tags":[57],"class_list":["post-3558","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-azrbaycan","tag-dagliq-qarabag-munaqissi","infinite-scroll-item","generate-columns","tablet-grid-50","mobile-grid-100","grid-parent","grid-50","no-featured-image-padding"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/metbuat.org\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/posts\/3558"}],"collection":[{"href":"https:\/\/metbuat.org\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/metbuat.org\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/metbuat.org\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/metbuat.org\/index.php?rest_route=%2Fwp%2Fv2%2Fcomments&post=3558"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/metbuat.org\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/posts\/3558\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":3561,"href":"https:\/\/metbuat.org\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/posts\/3558\/revisions\/3561"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/metbuat.org\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/media\/3560"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/metbuat.org\/index.php?rest_route=%2Fwp%2Fv2%2Fmedia&parent=3558"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/metbuat.org\/index.php?rest_route=%2Fwp%2Fv2%2Fcategories&post=3558"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/metbuat.org\/index.php?rest_route=%2Fwp%2Fv2%2Ftags&post=3558"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}